Μια διαδρομή με ποικιλία παραστάσεων (Μοναστήρια, Μνημεία, Φαράγγια)

5η Διαδρομή

Αλωνίσταινα – Χρυσοβίτσι – Στεμνίτσα – Δημητσάνα – Λαγκάδια

Πρώτη στάση στο Χρυσοβίτσι. Χτισμένο στα 1100 μ. απέχει 23 χλμ. από την Αλωνίσταινα.

O Κολοκοτρώνης εδώ είχε ιδιαίτερο γραφείο με αποκλειστικό γραμματέα τον Αναγνώστη Ζαφειρόπουλο από το Ζυγοβίστι.
Oι κάτοικοι ασχολούνται με την ξυλεία και την κτηνοτροφία και εδώ λειτούργησε ένα από τα 7 εργοστάσια επεξεργασίας ξυλείας που υπήρχαν στην Ελλάδα με εργάτες τους κατοίκους της περιοχής.

Μετά από μια ονειρεμένη διαδρομή ανάμεσα στα έλατα και τις χαράδρες του Μαινάλου θα φτάσουμε στην Πρώτη Πρωτεύουσα της Επαναστατημένης Ελλάδας και την έδρα του Πρώτου Κοινοβουλίου, τη Στεμνίτσα. Αγαπημένο καταφύγιο του Κολοκοτρώνη και γενέτειρα του γιού του Ιωάννη – Γενναίου. Το 1690 ιδρύθηκε Ελληνική Σχολή που τέθηκε υπό την προστασία του Πατριαρχείου.

Η Στεμνίτσα είναι χτισμένη στις δυτικές πλαγιές του Μαινάλου και σε υψόμετρο 1100 μ. Μεγαλειώδη η θέα των απόκρημνων κορυφών που χάνονται στα σύννεφα. Ο χειμώνας είναι βαρύς και συχνά την απολαμβάνουμε χιονισμένη. Οι τεχνίτες του χωριού καλατζήδες, ασημιτζήδες, χαλκωματάδες.
Ο οικισμός άριστα διατηρημένος Παραδοσιακός εντυπωσιάζει με την μεγαλοπρέπεια μιας αυστηρής και λιτής αρχιτεκτονικής.

Η διαδρομή μέχρι τη Δημητσάνα ειδυλλιακή. Αφού θα συναντήσουμε το “Άγιο Όρος” της Πελοποννήσου όπως ονομάζεται για την πληθώρα και τη σημασία των ιστορικών μοναστηριών. Eπίσης θα συναντήσουμε το Φαράγγι του Λούσιου ποταμού. Το όνομά του πήρε σύμφωνα με την μυθολογία επειδή οι Νύμφες έλουσαν στα παγωμένα και πεντακάθαρα νερά του τον νεογέννητο Δία. Το μήκος του 26 χλμ. και οι πηγές του βρίσκονται στον κάμπο της Καρκαλούς και τα νερά του χύνονται στον Αλφειό. Σύμφωνα με τον μύθο ο Αλφειός διασχίζει το Ιόνιο και φθάνει στην Σικελία για να συναντήσει την αγαπημένη πηγή Αρεθούσα κόρη του Λάδωνα.

Ο Παυσανίας γράφει ότι ο Λούσιος είναι ο πιο κρύος ποταμός της Ελλάδας.
Το τοπίο μαγικό ιδιαίτερα το σούρουπο που γεμίζει με χρώματα. Αρπακτικά πουλιά φτιάχνουν την φωλιά τους στις απότομες πλαγιές και νυχτερίδες γεμίζουν τις σπηλιές

Εδώ διαμορφώθηκαν πολλά ασκηταριά που και έγιναν μόνιμο καταφύγιο για τους κατοίκους των χωριών της περιοχής από τους Τούρκους.

Το 1779 οι Τούρκοι κάνουν επιδρομή στην Στεμνίτσα. Οι κάτοικοι διαφεύγουν στην Μονή Προδρόμου όπου και σώζεται ακόμα η πόρτα από τα βόλια του κατακτητή και μαρτυρεί τις δύσκολες στιγμές που ζούσαν οι κάτοικοι.

Στην Μονή Προδρόμου μπορείτε να δείτε το “κελί της καλογριάς”. Θα απορήσετε με τα κρησφύγετα πως λαξεύτηκαν σε τόσο μεγάλο ύψος. Αφού επισκεφθείτε την μονή θα πάρετε το μονοπάτι που κατεβαίνει στο Λούσιο και οδηγεί στο Κρυφό Σχολειό που βρίσκεται στην απέναντι πλευρά. Στο παλιό γεφυράκι θα αισθανθείτε το δέος που προκαλούν τα ορμητικά νερά του Λουσίου.

Μονή Φιλοσόφου αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου και ιδρύθηκε το 963 από τον Δημητσανίτη άρχοντα Ιωάννη Λαμπαρδόπουλο τον επονομαζόμενο “Φιλόσοφο” και από εκεί πήρε το όνομά της, έναν διανοούμενο αρχιγραμματέα του αυτοκράτορα Νικηφόρου Φωκά. Είναι από τα παλαιότερα μοναστήρια της Πελοποννήσου και το πιο σημαντικό βυζαντινό μνημείο. Bορειότερα 1 χλμ. χτίζεται η νέα μονή Φιλοσόφου το 1691 χωρίς όμως να εγκαταλείπεται η παλιά.

Μετά την διακλάδωση προς Ζυγοβίστι κατευθυνόμαστε αριστερά και φτάνουμε στη Μονή Αιμυαλών και στον Ληνό των Κολοκοτρωναίων. Το όνομά της πιθανόν να το πήρε από τον τόπο καταγωγής των ιδρυτών της το χωριό Αιμυαλοί της Μεσσηνίας ή στα άφθονα σαλιγκάρια που υπάρχουν στην περιοχή που στα μανιάτικα ονομάζονται αιμυαλοί. Η μονή χτίστηκε στα τέλη του 16ου αιώνα και είναι αφιερωμένη στη Γέννηση της Θεοτόκου. Πέτρινα σκαλοπάτια στον Περίβολο της Μονής οδηγούν στο Ληνό των Κολοκοτρωναίων.”Όσα φτερά και πούπουλα έχει η μαύρη κότα τόσα ντουφέκια πέσανε μεσ’ του ληνού την πόρτα”

Συνεχίζοντας το δρόμο για Δημητσάνα αριστερά θα δείτε το υπαίθριο Μουσείο υδροκίνησης το πρώτο μουσείο προβιομηχανικής τεχνολογίας. Περιλαμβάνει κτίσματα αλευρόμυλου, βυρσοδεψείου και ενός μπαρουτόμυλου.

Δημητσάνα
Χτισμένη αμφιθεατρικά σε δύο λόφους πάνω από τον ποταμό Λούσιο και είναι διατηρητέος παραδοσιακός οικισμός.
Τα σοκάκια, οι πέτρινες πλάκες, τα ξύλινα μέρη των σπιτιών συνθέτουν μια ξεχωριστή εικόνα. Στα μέσα του 18ου αιώνα σουλτανικό φιρμάνι προέβλεπε την απαγόρευση της διέλευσης των Τούρκων και επέτρεπε τη διαμονή τους στην πόλη με επιβάρυνση χιλίων γροσιών.
Η βιβλιοθήκη της διαθέτει χίλιους τόμους μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται σπάνια χειρόγραφα και ιστορικό αρχείο που φορά όλη την επαρχία Γορτυνίας.
Η Δημητσάνα γενέτειρα του Πατριάρχη Γρηγορίου Ε’ και του Παλαιών Πατρών Γερμανού των οποίων τα σπίτια σώζονται.

Λαγκάδια
Γνωστά από τους περίφημους χτιστάδες, η συμβολή των οποίων στην διαμόρφωση της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής ήταν καθοριστική. Όποιος ήθελε σπίτι γερό ο Λαγκαδινός μάστορας ήταν εγγύηση. Ξεκινούσαν μπουλούκια και γυρνούσαν όπου είχε δουλειά. Η ανέργεση των Εκκλησιών Ταξιαρχών και Ιωάννη Προδρόμου (1808) έγινε μέσα σε 40 ημέρες αφού ο Βελής γιος του Πασά της Τρίπολης Αλή χορηγούσε άδειες εξαιρετικά περιορισμένης χρονικής ισχύος για ανέγερση εκκλησιών. Το χωριό είναι χτισμένο αμφιθεατρικά σε υψόμετρο 980 μ. Και τα πολλά ρυάκια δεν εμπόδισαν τους κατοίκους να κατασκευάσουν τα σπίτια τους.
Ο δρόμος συνεχίζεται για Ολυμπία.